Eikels planten

Eikels poten

Aan het einde van de zomer vallen er uit een eiken boom honderden tot duizenden eikels. Dit zijn als het waren de zaden van de eik boom. Uit elke eikel kan namelijk een nieuwe eik groeien. Zo kan de boom zich vermenigvuldigen en zorgen dat het bos groen blijft.

Bomen zijn belangrijk voor de natuur. Er leven enorm veel schimmels, mossen, insecten, vogels en andere dieren in en rondom bomen. Het is een plek voor beschutting, bron van voedsel en zorgt er ook nog eens voor dat CO2 omgezet wordt in zuurstof.

Door zelf eikels te poten help je dus eigenlijk ook de natuur een beetje. De herfst is hier het meest geschikte moment voor. Hieronder leggen we je uit hoe je het beste een eikel kan planten.

Hoe plant je een eikel

Een eikel planten is niet moeilijk. Het is alleen belangrijk dat je het in de juiste volgorde doet. Daarom hebben wij opgeschreven hoe je het het beste aan kan pakken.

1. Begin met het zoeken van eikels. De beste eikels zijn bruin met een beetje groen. Kies alleen eikels die geen gaatjes of beschimmeld zijn.
2. Door een drijftest te doen kunnen we beoordelen of de eikels geschikt zijn. Doe alle eikels een paar minuten in een bak met water. De eikels die blijven drijven of zacht zijn zijn niet geschikt om te planten.
3. Droog de eikels af met een handdoek en stop ze in een plastic zak. Doe er ook wat potgrond bij en leg deze plastic zak in de koelkast of bijvoorbeeld in een koude kelder. De temperatuur waarin de eikels liggen daalt nu en we bootsen hiermee de natuurlijke winter na. Je kan af en toe even kijken of de eikels al aan het ontkiemen zijn.
4. Na 6 weken kan je de plastic zak uit de koelkast halen en open maken. De eikels die het beste ontkiemd zijn kunnen we poten in de aarde. Vul de potjes met wat potgrond en begraaf de eikel zo dat het worteltje onder de grond ligt. De eikel zelf mag boven de grond uitkomen.
5. Zorg ervoor dat de zaailing (de ontkiemde eikel) regelmatig water krijgt. Gebruik bijvoorbeeld een plantenspuit zodat je het goed kan doseren en niet per ongeluk te veel water geeft. Na ongeveer 4 weken zie je een groen sprietje omhoog komen. Dit is de baby eik.
6. Als het stekje te groot is geworden voor de bloempot dan is het tijd om deze te verpotten in een grotere pot of in de natuur te planten. Als je de eik in de natuur of tuin gaat planten is het belangrijk dat je de plant wat bescherming geeft tegen dieren. Dit kan je doen door wat stokjes en een stukje kippengaas rondom het plantje te zetten.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Hoe snel groeit een eik?

Hoe snel een eik groeit is natuurlijk lastig te voorspellen. Veel hangt af van de grond waar de eik op staat en de standplaats. Met geschikte vruchtbare grond kan de eik snel groeien, bij slechtere grond gaat dit langzamer.

Over de eerste meter doet een eik ongeveer 5 jaar. Bij ideale omstandigheden kan dit een jaar korter zijn. Eenmaal een meter hoog groeit de jonge eik zo'n 40 tot 60 cm per jaar. Dit gaat zo door tot de boom een meter of 6 a 7 hoog is. Hierna vertraagd de groei van de eiken boom in de lengte.

De kruin van de boom krijgt nu steeds meer vorm en wordt een stuk breder. In de komende jaren zal de boom voornamelijk in de breedte groeien en er voor zorgen dat de boom sterk en stevig wordt.

Na ongeveer 10 tot 15 jaar kan je pas spreken van een volgroeide volwassen eiken boom. In de jaren daarna groeit de boom rustig verder en zal deze langer en dikker worden.

Wist je dat een eik wel 500 jaar oud kan worden en ruim 45 meter hoog? Denk dus goed na waar je jouw eik gaat planten!

Eik bonsai

Als je jouw eik stekje niet in je tuin of een bos kan planten kan je er ook voor kiezen om van de eik een bonsai boompje te maken. Je laat de eik dan in een pot groeien en snoeit deze zo bij dat hij niet al te groot kan worden.

Belangrijk bij het verpotten is dat je zeer voorzichtig te werk gaat. Met name de wortels van een eik zijn erg gevoelig en kunnen na beschadiging afsterven. Verpot je eik dus met de nodige voorzichtigheid en doe dit bijvoorbeeld in de winter als het boompje zijn bladeren kwijt is.

Snoei alleen de zijtakken weg en probeer de kerntak te vermijden. Na het snoeien zal er nieuwe uitloopt komen wat voor een mooie en volle eik bonsai zal zorgen.

Let op: een eik bonsai kan je echter niet als binnen plant houden. Eiken hebben de elementen (wind, regen, zon en aarde) nodig om gezond te blijven.

Variaties

1. Door te experimenteren met de manier van ontkiemen en planten van de eikels kan je ontdekken wat het beste werkt.
2. Zoek in een boek of op internet op wat voor soorten eikenbomen er groeien in Nederland.
3. Maak een logboek en houd hierin bij hoe hard je boompje groeit. Wat valt er op?
4. Plant samen met heel de klas eikels. Zo kan iedereen zijn eigen boompje kweken en kunnen jullie elkaar helpen en kijken hoe het bij elkaar gaat.
5. Je kan uit het bos ook een beetje mos meenemen en deze rondom de eikel op de aarde leggen. Hierdoor ligt de eikel een beetje in zijn "natuurlijke" omgeving. Daarnaast ziet het er natuurlijk ook heel mooi uit.

Tips

• Vergeet niet om je zaailingen (de eikel de uitloopt) genoeg water te geven. Ook als de eikel een echt boompje wordt is het belangrijk dat deze genoeg water krijgt om te kunnen groeien. Voorkom dat het boompje uitdroogt maar pas op met teveel water, dit is ook niet goed.
• Als het herfst wordt laten alle bomen bladeren vallen. Zo ook jouw pas gekweekte eiken boompje. Het is dus normaal als de bladeren bruin worden of van de boom af vallen.
• Als je eikels gaat verzamelen is het belangrijk om te kijken of deze van een gezonde boom af gevallen zijn. Kijk of je kan zien van welke boom de eikels gevallen zijn en beoordeel of deze boom er goed/gezond uit ziet.

Benodigdheden

• groen bruine eikels
• bak / emmer met water
• handdoek
• plastic zak
• koelkast
• potgrond
• bloempotjes