Knoflook kweken
Het kweken van je eigen knoflook is vrij eenvoudig. De soorten die beschikbaar zijn voor de thuiskwekers zijn veel gevarieerder en smaakvoller dan wat je in de supermarkt kunt vinden. Het is dus niet alleen leuk en leerzaam om je eigen knoflook te kweken, maar ook een stuk lekkerder!
Zelf knoflook kweken
Knoflook is een lid van de Allium-familie. Het is een eeuwenoude bolgewas. Knoflook is gemakkelijk te kweken en heeft weinig ruimte nodig in de tuin. Knoflook groeit uit individuele tenen die zijn afgebroken uit een hele bol. Elke knoflookteen vermenigvuldigt zich in de grond en vormt zo een nieuwe bol die bestaat uit 5-10 knoflookteentjes. Knoflook smaakt geroosterd heerlijk of wordt in veel recepten als smaakmaker gebruikt.
Let op: soms is de knoflook in de supermarkt behandeld om te voorkomen dat deze uitloopt. Koop dus je knoflookbollen bij een tuincentrum of boer.
Volg de volgende stappen om zelf knoflook te kweken:
- Breek de knoflookbol open zodat de losse knoflooktenen zichtbaar worden. Haal de losse knoflooktenen eruit en zorg ervoor dat de velletjes om de teentjes blijven zitten.
- Maak in de aarde, op ongeveer 15 cm van elkaar, kuiltjes waarin de knoflookteentjes geplant kunnen worden. Gebruik een meetlat om de afstand te meten en te zorgen dat je een rechte rij maakt.
- Duw de teentjes in de gaten tot een diepte van 3-5 cm. Zorg ervoor dat het platte gedeelte aan de onderkant zit.
- Maak een nieuwe rij op ongeveer 30 cm afstand en doe hetzelfde opnieuw. Label de rijen met de naam van de plant en de datum.
- Knoflook heeft weinig water nodig als het in de winter groeit. Roest (schimmel) kan een probleem zijn in het voorjaar. Je ziet dan oranje/rode plekjes op de bladeren en de stengel. Verwijder geïnfecteerde delen van de plant om deze gezond te houden.
- De knoflook is klaar om geoogst te worden als de bladeren afsterven. Haal de bollen uit de grond en laat ze uitdrogen.
Knoflook in pot
Knoflook in pot moet je rond dezelfde periode planten als dat je het in de grond zou planten: in de herfst na de eerste vorst. De grond is dan afgekoeld, maar nog niet bevroren.
- Vul de pot met potgrond tot ongeveer 3 centimeter van de bovenkant. Als de potgrond er nog niet in zit, meng er dan een meststof met een langzame afgifte bij.
- Breek voorzichtig de knoflookbol open en haal de losse teentjes eruit.
- Plaats de tenen met hun puntige uiteinde in de grond. Je wilt ze tenminste 3 centimeter uit elkaar hebben staan.
- Schep de aarde op de teentjes. Omdat je de pot waarschijnlijk binnen gaat zetten (waar het warm is) is ongeveer een centimeter aarde prima. Als je de pot buiten gaat zetten en het is koud doe er dan meer aarde overheen. Bijvoorbeeld 2-3 centimeter.
- Druk de grond zachtjes aan om deze wat te verstevigen op en om de knoflookteentjes.
- Plaats de pot ergens waar er minstens zes uur per dag direct zonlicht is, en houd de bodem vochtig, maar niet doorweekt.
- Als de knoflook in het voorjaar uitloopt, bemest deze dan om de paar weken en blijf de grond gelijkmatig vochtig houden.
Waar knoflook planten?
Knoflook moet worden geplant op een plek die niet recentelijk is gebruikt voor knoflook of andere planten uit de uienfamilie. Plant knoflook niet op plaatsen waar er water zich rond de wortels kan verzamelen, met als gevolg dat deze gaan rotten of aangetast worden.
Plant in het midden van de herfst teentjes op een zonnige locatie met een rijke, goed gedraineerde bodem. Knoflook kan laat in de herfst of vroeg in het voorjaar beginnen te groeien.
Knoflookplant verzorgen
Geef de plantjes water als het nodig is. Pas geplante knoflook moet vochtig worden gehouden om de wortels te helpen groeien. Maar overdrijf niet met water, want knoflook kan niet goed groeien met te veel water, of zelfs rotten, als het doorweekt is tijdens de koude maanden.
Als het niet geregend heeft, moet er één keer per week flink wat water worden gegeven. Het besproeien van knoflook is niet nodig, tenzij er sprake is van enorme droogte.
Verminder de hoeveelheid water geleidelijk aan naarmate het seizoen opwarmt. De knoflook heeft een hete, droge zomer nodig om de bollen te laten rijpen.
Wanneer knoflook oogsten?
Wanneer je knoflook moet oogsten verschillen de meningen sterk uiteen. Je wil oogsten als de bollen volgroeid zijn en voordat ze uit elkaar vallen en/of gaan rotten.
De vuistregel om knoflook te oogsten is wanneer de bladeren geel beginnen te worden. Maar het is mogelijk dat je nog steeds een teentje moet opgraven om te zien of er geoogst kan worden. Trek de knoflook niet aan de stengel naar buiten, maar graaf de grond in en let op dat je de bol niet beschadigt.
Schud en borstel voorzichtig het vuil van de bol af. Laat de bladeren zitten, bundel de knoflook losjes en hang of spreid de knoflookbollen uit om te drogen. De knoflook moet in een goed geventileerde, warme ruimte uit de directe zon worden gedroogd. Het duurt twee tot vier weken voordat de bol droog is en de buitenkant papierachtig wordt (velletjes). Snijd op dit moment de toppen en wortels af. Bewaar de knoflook na de droging op een koele, droge plaats.
Waar kan je knoflook het beste bewaren?
Bewaar knoflook op een koele, droge plaats in huis om te voorkomen dat het bederft. Gedroogde bollen kunnen worden bewaard in een knoflookhouder (meestal gemaakt van aardewerk), tenen kunnen dan naar behoefte worden losgemaakt.
Ook kan je van de geoogste knoflook een knoflookvlecht te maken. De gedroogde bladeren kunnen dan in een streng gevlochten worden. De knoflookbollen kan je dan ophangen in de keuken of bijkeuken. Dit ziet er leuk uit, maar is zeker ook nuttig. De knoflookbollen blijven zo goed droog.
Variaties
- Er zijn meer dan 200 knoflooksoorten beschikbaar. Slechts twee soorten (soms wat meer) zijn te vinden bij de supermarkt. Als je van koken met knoflook houdt, kun je bij het kweken van je eigen knoflook verschillende soorten uitproberen. Je zal verrast staan hoeveel ze van smaak kunnen verschillen.
- Knoflook is voor veel gerechten een belangrijke smaakmaker. Zoek je lievelingsgerecht uit waar knoflook in zit en gebruik je eigen gekweekte knoflook!
- Experimenteer met de juiste verhouding potgrond. Meng de potgrond bijvoorbeeld eens met zand? Groeit de knoflook dan beter of juist minder goed?
Tips
- Knoflook kan ook in het vroege voorjaar worden geplant. Het is echter wel belangrijk dat de knoflook bol een koude periode van twee maanden tussen 0-10 graden Celsius doormaakt (vorst aan de grond).
- Bewaar een of twee knoflookbollen van de oogst van dit jaar om volgend jaar te planten.
- Oogst wanneer de onderste bladeren bruin zijn geworden en er vijf of zes groene bladeren overblijven. Deze laatste blaadjes zullen drogen om de vliezen te vormen die de knoflook beschermen en de houdbaarheid verlengen.
- Grote teentjes hebben de neiging om tot grote knoflookbollen uit te groeien.
Benodigdheden
De grond, het beste is een beetje opgehoogd, of de plantenbak moet al zijn klaargemaakt, onkruidvrij en de aarde moet een fijne, brokkelige textuur hebben. Klaar om de plantjes te geven wat ze nodig hebben.
- Hark of grondfrees
- Knoflookbollen voor beplanting, verkrijgbaar bij de meeste tuincentra
- Label en potlood
- Meetlat
- Pootstok